29 χρόνια συμπληρώνονται σήμερα (15/4) από την
αποφράδα εκείνη ημέρα που βύθισε σε πένθος όχι μόνο τη βρετανική αλλά και την
παγκόσμια ποδοσφαιρική κοινότητα και επέφερε ριζικές αλλαγές στον τρόπο
διεξαγωγής των αγώνων στο αγγλικό ποδόσφαιρο.
Τι συνέβη στις 15
Απριλίου του 1989;
Δύο από τις κορυφαίες ομάδες εκείνης της εποχής, η Λίβερπουλ
και η Νότιγχαμ Φόρεστ διασταύρωναν τα ξίφη τους την Κυριακή 15 Απριλίου 1989
στα ημιτελικά του Κυπέλλου Αγγλίας στο γήπεδο Χίλσμπορο του Σέφιλντ.
Κάτι τα έργα που γινόταν στο δρόμο, κάτι οι εξονυχιστικοί
έλεγχοι της αστυνομίας έφεραν την καθυστέρηση της άφιξης των πούλμαν με τους
οπαδούς της Λίβερπουλ στο γήπεδο. Οι «reds» άρχισαν να καταφθάνουν περίπου μία ώρα πριν την σέντρα της
αναμέτρησης.
Λίγη ώρα πριν την έναρξη του παιχνιδιού σχεδόν 10.000 οπαδοί της
Λίβερπουλ δεν είχαν πάρει τη θέση τους στην κερκίδα με τους υπεύθυνους να
καταθέτουν αίτημα για καθυστέρηση της σέντρας ώστε να μπουν μέσα όλοι οι
φίλαθλοι αλλά αυτό να απορρίπτεται και το παιχνίδι να ξεκινά στις 15.00, όπως
αρχικά είχε προγραμματιστεί.
Έξι λεπτά μετά το σφύριγμα της έναρξης από το διαιτητή ο
επικεφαλής της αστυνομίας αποφάσισε να επιτρέψει την είσοδο σε περίπου 2000
φιλάθλους της Λίβερπουλ που ενώ είχαν εισιτήριο δεν είχαν προλάβει να μπουν
μέσα στο γήπεδο λόγω των αυξημένων ελέγχων. Μια απόφαση που έμελλε να προκαλέσει
το θάνατο 96 ανθρώπων και των τραυματισμό άλλων 766.
Η άτακτη είσοδος των φιλάθλων και η μη καθοδήγηση των
αστυνομικών δυνάμεων προκάλεσε πανικό στην ήδη υπεράριθμη εξέδρα ορθίων «Leppings Lane», με αποτέλεσμα πολλοί
φίλαθλοι που βρισκόταν στις μπροστινές θέσεις να εγκλωβιστούν στα κάγκελα και
να πεθάνουν από ασφυξία. Η κατάσταση πιο πίσω δεν ήταν καλύτερη αφού πολλοί
νεκροί έμεναν όρθιοι μέσα στο πλήθος. Κάποιοι προσπάθησαν να βρουν διέξοδο
πηδώντας στον αγωνιστικό χώρο αλλά εκεί οι αστυνομικοί, μη αντιλαμβανόμενοι τι
συνέβαινε, προσπαθούσαν να τους γυρίσουν πίσω επειδή θεωρούσαν ότι ήθελαν να
εισβάλλουν μέσα στον αγωνιστικό χώρο.
Κάποιος έτρεξε στον τερματοφύλακα της Λίβερπουλ, Μπρους Γκρόμπελαρ,
και του φώναξε να σταματήσει το παιχνίδι. Εκείνος το ανέφερε στο διαιτητή, ο
οποίος με τη σειρά του διέταξε τους ποδοσφαιριστές των δύο ομάδων να μπουν στα
αποδυτήρια και αυτό που ακολούθησε δε το φανταζόταν κανείς. Η αστυνομία
επέτρεψε στους φιλάθλους να πηδήξουν μέσα στο τερέν του γηπέδου με τον
αγωνιστικό χώρο να γεμίζει νεκρούς και τραυματίες. Οι διαφημιστικές πινακίδες
χρησιμοποιήθηκαν ως φορεία για την μεταφορά των τραυματιών στα ασθενοφόρα, που
καθυστέρησαν να έρθουν. Όσοι ήταν εκεί και είτε γνώριζαν από πρώτες βοήθειες
είτε ήταν γιατροί και νοσοκόμοι προσπάθησαν να βοηθήσουν.
Το κακό είχε γίνει, όμως. 766 άτομα τραυματίστηκαν και 94
άνθρωποι, ανάμεσα τους και πολλοί ανήλικοι, άφησαν εκεί την τελευταία τους πνοή
και άλλοι δύο ξεκίνησαν το μακρινό ταξίδι αργότερα στο νοσοκομείο, όπου είχαν
μεταφερθεί βαριά τραυματισμένοι.
Μια τραγωδία που χάραξε την ιστορία της Λίβερπουλ και ένα
τραγικό συμβάν που ήρθε να προστεθεί στα γεγονότα του Χέιζελ και αποτέλεσε ένα
ακόμη ισχυρό χτύπημα για το αγγλικό ποδόσφαιρο. Μάλιστα λίγες ημέρες πριν η UEFA είχε
αποφασίσει να δώσει άδεια στις αγγλικές ομάδες να συμμετέχουν στα ευρωπαϊκά
κύπελλα μετά τον αποκλεισμό που επέβαλλε λόγω των γεγονότων του Χέιζελ τον Μάιο
του 1985. Εν τέλει οι βρετανικοί σύλλογοι θα έμπαιναν στη σέντρα της Ευρώπης
δύο χρόνια αργότερα.
Τα μέτρα της Θάτσερ
και οι «ψεύτικοι» υπεύθυνοι
Η Πρωθυπουργός της χώρας, Μάργκαρετ Θάτσερ, αμέσως διέταξε
έρευνα για να βρεθούν τα αίτια της ανείπωτης αυτής τραγωδίας και επέβαλλε μια
σειρά μέτρων που συνέβαλλαν στην ασφάλεια των φιλάθλων στο γήπεδο. Απαγόρευσε
την πώληση αλκοόλ στα γήπεδα, επέβαλλε την υποχρεωτική έκδοση καρτών για τους
φιλάθλους, τη χρήση καμερών στα γήπεδα και την κατάργηση των εξεδρών ορθίων και
την τοποθέτηση καθισμάτων στις κερκίδες.
Πολλοί ήταν εκείνοι που προσπάθησαν να ρίξουν την ευθύνη του
τραγικού αυτού συμβάν στον χουλιγκανισμό. Χαρακτηριστικό είναι το πρωτοσέλιδο
της εφημερίδας «Sun» με
τίτλο «The truth»
που δεκαπέντε χρόνια αργότερα θα δημοσίευσε την απολογία της ζητώντας δημόσια
συγγνώμη για τη θέση που πήρε τότε. Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκαν και οι
δηλώσεις του τότε Γάλλου προέδρου της UEFA, Ζακ Ζορζ, που έκανε λόγο για «ζώα». Μια μέρα μετά θα
ζητούσε συγγνώμη.
Η αστυνομία έδωσε στο φως της δημοσιότητας στοιχεία για το τραγικό
αυτό συμβάν μετά από πολλά χρόνια. Οι δύο οργανώσεις που δημιουργήθηκαν, «Hillsborough
Justice Campaign»
και «Hillsborough Family Support Croup»,
άσκησαν πολλές πιέσεις και πάλεψαν πολύ για να βρεθούν οι πραγματικοί
υπεύθυνοι. Ωστόσο, η πραγματικότητα ήταν μία, εκείνοι που ευθυνόταν δεν
τιμωρήθηκαν ποτέ.
Η δικαίωση της 12ης
Σεπτεμβρίου 2012
Η 12η Σεπτεμβρίου 2012 ήταν μια ιστορική μέρα για
τις οικογένειες των θυμάτων καθώς δόθηκε στη δημοσιότητα το πόρισμα της
Ανεξάρτητης Επιτροπής, επικεφαλής της οποίας ήταν ο επίσκοπος της Λίβερπουλ
Τζέιμς Τζόουνς, το οποίο αποδείκνυε την ευθύνη των αστυνομικών δυνάμεων του
Νότιου Γιορκσάιρ που επέπεσε σε εγκληματικά λάθη και προσπάθησε να ρίξει την
ευθύνη στους οπαδούς της Λίβερπουλ παραποιώντας τις καταθέσεις.
Η αντίδραση του αγγλικού συλλόγου ήταν άμεση:
«Έπειτα από 23 επίπονα χρόνια, οι οπαδοί μας απαλλάχθηκαν
για όλα όσα τους κατηγόρησαν. Σήμερα, ο κόσμος γνωρίζει αυτό που εμείς ξέραμε.
Οι οπαδοί της Λίβερπουλ ήταν αθώοι εκείνη την τραγική μέρα. Υπήρξε κατακριτέα
και επιζήμια διαστρέβλωση της αλήθειας».
